Monitorowanie zasobów wodnych jest częścią programów działających na rzecz ochrony środowiska naturalnego ziemi. Życie na planecie zaczęło się od wody i od niej zależy – kurczące się zapasy wody pitnej już teraz stanowią zagrożenie dla wielu obszarów. Z powodu braku dostępu do źródeł wody co piętnaście sekund na świecie umiera jedno dziecko.
Monitoring wód w Polsce
Aby ochronić przed degradacją skromne, ale bezcenne zasoby wodne, konieczne jest permanentne badanie i ocenianie ich stanu, czyli monitoring wód. W Polsce jest on częścią systemowego monitorowania środowiska naturalnego. Organem odpowiedzialnym za monitoring jest Główny Inspektorat Środowiska, a podstawowym aktem prawnym na którym owe działania się opierają jest ustawa „Prawo wodne”.
Zakres i cele monitoringu wód
Podstawowym celem monitoringu wód jest zebranie informacji o stanie wód, w tym o ewentualnych zagrożeniach. Wykrycie zagrożeń pozwala wcześnie podjąć odpowiednie działania mające na celu ochronę wód przed degradacją.W dużym uproszczeniu monitoring prowadzi się jako ocenę stanu ilościowego oraz jakościowego wód.Ta pierwsza polega na obserwowaniu stanu wysokości lustra wody oraz monitorowaniu czerpania wody z danego źródła. Ocena jakości, to nic innego jak badanie składu chemicznego pobranych prób.
Rodzaje monitoringu jakościowego
Monitoring jakościowy może mieć charakter badawczy, diagnostyczny oraz operacyjny. Monitoring wód operacyjny, to nic innego jak bieżąca obserwacja stanu wód. Jeśli wdrażane są jakieś programy naprawcze, to sprawdza się stan realizacji owych programów oraz skuteczność podejmowanych działań.Monitoring diagnostyczny ocenia stan wód, pozwala na perspektywiczne prognozy co do zmian, jakich ulec może zbiornik na skutek oddziaływań człowieka.Monitoring badawczy określa przyczyny, które stoją za nieosiągnięciem celów środowiskowych zamierzonych pierwotnie. W przypadku wystąpienia zanieczyszczenia szacuje jego wielość oraz wpływ na stan wód.
Monitoringowi wód podlegają rzeki, zbiorniki zaporowe, jeziora, wody podziemne, wody przejściowe, przybrzeżne oraz osady denne.
Jak praktycznie przeprowadza się badanie?
Najpierw pobierane są próbki z wód powierzchniowych oraz z obserwacyjnych hydrogeologicznych otworów (studni, piezometrów) umożliwiających dostęp do wód podziemnych. Pobieranie próbek zawsze z tych samych miejsc gwarantuje możliwość miarodajnego porównania wody.
Kolejną fazą są specjalistyczne badania laboratoryjne próbek. >Każde badanie opisane musi być w protokole, a wnioski płynące z badań służą podejmowaniu decyzji praktycznych, co do działań ochronnych zasobów wodnych.
Badania zasobów wodnych prowadzone są na całym świecie. Wraz z nimi specjaliści starają się szeroko edukować społeczeństwa w zakresie ochrony zasobów wodnych. 18 września większość państw na ziemi obchodzi Światowy Dzień Monitoringu Wody, który jest ukoronowaniem większości akcji edukacyjnych.