Niestety dobrej jakości w kranach nie odzwierciedla rzeczywistej jakości wód powierzchniowych i głębinowych. Polskie wody należą do najbardziej zanieczyszczonych w Europie. Ponad 50% wód nadaje się tylko do celów przemysłowych, ponad 40% trzeba uzdatniać. Naukowcy i ekolodzy biją na alarm, musimy nadrabiać zaniedbania w tej dziedzinie.
Czynniki powodujące zanieczyszczenie wód
Najbardziej zanieczyszczone wody występują na terenach zajmowanych przez aglomeracje miejskie, duże zakłady przemysłowe oraz na terenach rolniczych. Główną przyczyną zanieczyszczenia wód są ścieki przemysłowe i komunalne. Powodują przede wszystkim zanieczyszczenia typu organicznego i nieorganicznego.
Rolnictwo jest przede wszystkim źródłem zanieczyszczeń wód o charakterze chemicznym. Nadmierne stosowane nawozy i środki ochrony roślin przenikają do wód gruntowych zasilających rzeki i jeziora.
Jak zmniejszyć zanieczyszczenie wód w Polsce?
Nie jest to sprawa prosta, ponieważ wymaga to działań wielokierunkowych. Z jednej strony inwestycje w nowoczesne oczyszczalnie, z drugiej strony działania edukacyjne wzmacniające świadomość ekologiczną na poziomie jednostki i wreszcie wola polityczna.
Niektórzy naukowcy twierdzą, że natychmiastowe podjęcie wszystkich tych działań zapewni nam czyste wody dopiero za kilkadziesiąt lat.
Najwięcej skutecznych działań prowadzonych jest w zakresie oczyszczania ścieków przemysłowych i komunalnych. Większość dużych zakładów przemysłowych stosuje technologie wykorzystujące zamknięty obieg wody.
Oczyszczanie zanieczyszczeń komunalnych
80% gospodarstw domowych przyłączonych jest do systemów kanalizacji zbiorczej, w porównaniu z krajami zachodnimi to nie dużo. Tam wskaźnik ten wynosi ponad 95%, pozostałe 5% musi stosować się do bardzo rygorystycznych przepisów ochrony środowiska.
W Polsce każdy nowy dom musi mieć zaprojektowany sposób oczyszczania ścieków dostosowany do ilości osób w gospodarstwie domowym. Każdy z nas dziennie produkuje 140 l ścieków, w skali miesiąca, roku daje to ogromne ilości, które nie mogą trafić do środowiska.
Nowoczesne szamba są bardzo szczelne i tanie w zakupie, ale drogie w eksploatacji, tańszą wersją są szamba ekologiczne, które można opróżniać rzadziej.
Optymalnym rozwiązaniem są biologiczne oczyszczalnie przydomowe. Dwuetapowy proces oczyszczania ścieków powoduje, że oczyszczona woda może być użyta dla potrzeb gospodarstwa lub odprowadzona do gleby bez szkody dla wód gruntowych. Wystarczy opróżniać ją raz do roku.
Najtrudniej jest zwalczać zanieczyszczenie wód spowodowane nawozami i opryskami. Nieznacznie sytuację poprawiają zachowania konsumenckie preferującą żywność ekologiczną.